Deze week las ik in de krant dat er voor de achtste maal het nationaal kampioenschap RISK wordt georganiseerd en deze keer in Breda.
RISK is een bekend oud bordspel, waarbij je met dobbelstenen en inzicht de hele wereld moet zien te veroveren. Het leuke is dat vaak bij een forse voorsprong van een van de deelnemers, de overige spelers vaak gaan samenwerken om deze verovering te voorkomen. Dat maakt het spel nog interessanter.
De organisatoren pochen dat er niet eerder een dergelijk kampioenschap was. Nee, niet in de huidige omvang met 500 deelnemers en ook geen nationaal kampioenschap, maar in het begin van de jaren 90 zijn er een aantal jaren op een rij in Dongen, in een café in de Sint Josephstraat ooit wereldkampioenschappen RISK gehouden. Het internationale label kreeg het toernooi omdat er een verdwaalde Belg mee deed. Het aantal deelnemers was meestal rond de 50, de schaal was dus wel wat kleiner.
De Dongense versie van het event was dan weliswaar kleiner, maar keek je op de prijzentafel, dan was het aanbod uitgebreider dan bij een gemiddelde bingo in een groot verzorgingstehuis. Het Dongense toernooi was deels serieus en er werd veel met een knipoog gedaan. Dit was mede ingegeven door het feit dat je het toernooi kon winnen zonder een goede RISK-speler te zijn.
Als de dobbelstenen niet meewerkten, kon je zomaar verliezen, al was je tactisch de beste speler. Iedereen kreeg een prijsje; van een gesponsord sleutelhangertje tot een enorme prijzenbeker. De enorme beker was niet voor de nummer 1, maar bijvoorbeeld voor de nummer 35. Als winnaar was je het slechtste af, want de hoofdprijs was dat je voorzitter werd van het bestuur dat het volgende toernooi moest organiseren. Logisch dus dat na enkele jaren het kampioenschap in het slop raakte, toen iemand zonder enig organisatietalent er met de eerste prijs vandoor ging.
Een RISK-spel kan lang duren en dat is niet zo handig voor een toernooi. Net als nu met het NK werd er in twee rondes gespeeld. Er werd een tijdslimiet afgesproken. Soms was het spel nog in volle gang als de toeter klonk. Om vast te stellen wie dan had gewonnen, moesten de deelnemers het een en ander noteren tijdens de strijd. Bijvoorbeeld hoeveel legers je had bijgezet tijdens het spel of hoeveel landen je in bezit had toen de toeter ging.
Er waren vier verschillende telmethodes bedacht om iemand tot winnaar uit te roepen. En welke telmethode werd toegepast bepaalde men na de speelronde met een dobbelsteen. Zo was het haast onmogelijk om tactisch te spelen. De mooie prijzenpot werd ook deels veroorzaakt omdat de toenmalige distributeur Clipper, de uitgever van het spel, in Dongen was gevestigd. Zij sponsorde grif en probeerde de organisatie te verleiden om net als het huidige NK het veel groter aan te pakken.
Daar voelde men bij ons in Dongen niet zoveel voor. Kneuterigheid en gezelligheid stonden voorop. En spelen zonder een slok was ondenkbaar. Dat drinken was overigens niet zo handig als na een speelronde de telling moest worden gedaan om de winnaars vast te stellen. Zeker niet omdat de eerste twee jaren er nog geen gebruik gemaakt werd van een spreadsheetprogramma, simpelweg omdat nog bijna niemand een pc of kennis hiervan had.
De eerste jaren duurde het dus lang voordat de tweede speelronde werd ingezet. De tweede speelronde verliep vaak veel rumoeriger dan de eerste. Ik kan me nog een anekdote herinneren waarbij één van de spelers luidkeels tegen de barman riep: "Doe mij maar een rondje voor de hele tafel", terwijl de andere drie spelers juist naar het toilet waren gegaan. De barman kwam terug met één pilsje. Eén van de medespelers had dit tafereel nog net meegekregen toen hij terugkeerde van het toiletbezoek en sprak de besteller hierop aan. "Mooie rondjesgever ben jij."
Toen de rest van de spelers ook terugkeerden en dit verhaal zo aanhoorden was het zo gedaan met de eenzame drinker. Binnen tien minuten werd hij meedogenloos van het bord geveegd, ondanks al zijn luide smeekbedes hem te sparen. Hij bood zelfs nog diverse echte rondjes aan, maar het was al te laat. Na afloop werden de prijzen uitgereikt en sommige waren zo groot, dat ze ‘per ongeluk ‘ werden vergeten of onderweg in een container belandden.
Het was er hoe dan ook gezellig en vrolijk. Met vijfhonderd deelnemers in een grote zaal zal dat toch wat minder zijn. En al claimt het NK RISK het eerste RISK-toernooi te zijn: dat is dus niet waar.
