Over 25 jaar staan we aan de vooravond van 2050, een magisch jaar. Een jaartal wat nu al gevreesd wordt omdat dit het kanteljaar is voor klimaatverandering. 195 landen hebben in Parijs besloten er alles aan te doen om de temperatuurstijging tot niet meer dan maximaal 1,5 graad Celsius op te laten lopen in de wereld. Een nobel en nuttig streven, als men de aarde nog leefbaar wil houden. Elke regering zou een uitgebreid plan moeten uitwerken om dit doel te bereiken, want vanzelf gaat het niet. Uit gemakzucht en met het oog op de kosten zijn er overigens volksstammen die dit klimaatdoel onrealistisch vinden: het klimaat verandert toch wel. Daar kan de mens niets aan doen. Wij kunnen slechts een doekje bieden voor het bloeden en dan ook nog een heel duur doekje. De inspanningen zijn erg hoog en het effect erg laag. Niet bepaald een renderende aanpak. Bovendien komt er een collectieve onverantwoordelijkheid om de hoek kijken als blijkt dat de buurlanden ook niets doen. Het effect is mondiaal en we hebben in Nederland slechts zo’n 50.000 km2 te onderhouden- een postzegel-, zal een gemiddelde Nederlandse politicus denken. Als ik het braafste jongetje van de klas ben, lacht iedereen me uit. Weg met die gekheid. We leven nu en al dat klimaat, stikstof en milieugedoe staat mijn huidige levensgeluk alleen maar in de weg.
Dit geldt overigens niet alleen voor klimaat, stikstof en milieu. Ook de verdeling verkleinen tussen arm en rijk enzovoort vragen om toekomstinitiatieven, waarvan we liever wegkijken.
De redenering om maar niets te doen op de lange termijn is de grote drijfveer van vele kabinetten in vele democratische landen, omdat oplossingen hiervoor nu eenmaal stemmen en geld kosten. Regeren is vooruitzien, maar inmiddels gewijzigd in vooruitschuiven. Als regeringen kostbare investeringen op de lange termijn goedkeuren, kan het bestemde geld niet worden besteed aan korte termijnproblemen als woningnood, armoe, oorlog etc. Zaken waarop de kiezer regeringen afrekenen. En de politicus zelf zal voor zijn politieke toekomst moeten vrezen als hij het uitsluitend voor elkaar krijgt lange termijndoelen te realiseren. Niks nu bereikt. Electorale slachting valt hem of haar ten deel en met een beetje pech wil de volgende -en in ons geval de huidige - regering deze plannen zo snel mogelijk terugdraaien, indien mogelijk.
We zien allemaal dat de wereld met zo’n houding naar de verdoemenis gaat, maar in dit ik-tijdperk is het credo: na mij de zondvloed. En in sommige landen is dit ook werkelijk het geval. Al jaren is duidelijk dat de volgende generaties het lang niet zo goed zullen krijgen dan de huidige. Toch zijn we niet bereid te investeren in onze jeugd, die inmiddels vapend en met fear of missing out en met een zwartgallige toekomstperspectief voor hun 25e hun eerste burn-out tegemoet gaan. Ze zijn zelfs te lam om zich te organiseren.
Wel blijven we vrolijk dit nageslacht produceren. Met 8 miljard mensen zijn we inmiddels op deze aardkloot en aangezien in vele, vooral arme, landen de volgende familiegeneratie de vorige moet verzorgen blijkt dit ook bitter noodzakelijk, bij gebrek aan een verzorgingsstaat. De saamhorigheid is helaas ver te zoeken.
Ooit zijn de Verenigde Naties opgericht om vrede, veiligheid en samenwerking te bewerkstelligen, maar het blijkt een tandeloze tijger, omdat een paar grote landen met tegengestelde belangen met veto’s vooral de veiligheid en vrede kunnen belemmeren. China, Frankrijk, Engeland de VS en Rusland hebben dit recht en vooral de grote drie zijn geen onderlinge vrienden. En waarom marginale landen als Frankrijk en Engeland dit recht hebben terwijl veel grotere en belangrijkere landen India of Indonesië buitenspel staan? Waarom een vetorecht voor de happy few en niet een stemrecht waarbij ook het aantal inwoners afgespiegeld wordt?
Internationaal vechten we liever elkaar het kot uit dan met elkaar te praten. Zie Rusland/Oekraïne en bijv. het Midden-Oosten. Gevolg is dat deze conflicten de aandacht afleiden van ons werkelijk probleem: ons voortbestaan.
2% van onze begroting investeren we bijvoorbeeld in kanonnen en toekomstige PTSS-patiënten. Dat is nú belangrijk want ons huidig systeem wordt bedreigd. Niet investeren in diplomatie maar in kogels. Dit is maar een voorbeeld. Dit alles ten koste van de toekomstige leefomgeving van onze jeugd.
Alles moet anders volgens de populisten die hoe langer hoe populairder worden. Vooral denken aan hier en nu is het devies. De kiezer heeft de handdoek inmiddels al in de ring gegooid. Als we er dan toch aan gaan dan maar op een manier dat we er het minste last van hebben. En de jeugd? Wie dan leeft wie dan zorgt. We kunnen niet de last van de hele wereld op onze nek torsen.
Alles moet anders volgens de populisten die hoe langer hoe populairder worden. Vooral denken aan hier en nu is het devies. De kiezer heeft de handdoek inmiddels al in de ring gegooid. Als we er dan toch aan gaan dan maar op een manier dat we er het minste last van hebben. En de jeugd? Wie dan leeft wie dan zorgt. We kunnen niet de last van de hele wereld op onze nek torsen.
