Onze nieuwe regering wil bezuinigen. Eigenlijk wil ze niets. De huidige coalitie is tegen overheidsbemoeienis in het algemeen, dus vaak zal de keuze zijn om geen regels te stellen en geen uitgaven te plannen. Gaat daarmee dan de kwaliteit van de samenleving niet achteruit?
Nee denkt en zegt Geert: we leven in een vrij land en iedereen moet zelf weten wat hij doet .
Zo ook met de trein. Als de kostprijs van het openbaar vervoer hoger wordt door loonstijging en inflatie is dat een probleem van de NS en ProRail. Dan maken ze maar gewoon de kaartjes duurder. En aangezien er toch al veel minder mensen met de trein gaan de laatste jaren zou investeren betekenen dat deze kleine groep mensen relatief veel overheidsgeld opmaakt. Word het reizen met de trein te duur dan kun je tenslotte ook nog altijd besluiten met de auto te gaan. Zo redeneert onze grote goeroe.
Wat werkelijk de reden is waarom men de trein mijdt interesseert de regering helemaal niets. Dat reizen met de trein de enige mogelijkheid is om een behoorlijke afstand te overbruggen ook voor minderbedeelden vergeet men voor het gemak. Dat het milieuvriendelijker is dan de auto vergeet men ook. Gevolg is als je de prijs van een kaartje omhoog gooit, zoals nu met meer dan 10% er nog minder mensen de trein zullen pakken en verder beperkt worden in hun mobiliteit. Tegenargument van de regelgevers is dat de dienstverlening toch al naatje pet is, want de treinen rijden bijna nooit op tijd, er vallen veel treinen uit en het materiaal is smerig en verouderd. Eerst maar zorgen dat dit allemaal op orde is. En waarom zou je ook met de trein gaan? De auto staat voor de deur en in een mum van tijd ben je onderweg. Men vergeet dat een file ook nooit ver weg is. De auto is vrijheid en daar zijn we van, is de redenering van de wroempartij. En wroemen zullen we blijven doen, want die belachelijke afspraak dat er na 2035 alleen nog maar elektrische nieuwe auto’s geproduceerd worden lijkt te worden weggehoond.
De kans dat deze regering -die er voor elke Nederlander is- iets gaat doen om mobiliteit voor iedereen betaalbaar en mogelijk te houden is ver weg. De NS heeft maar twee opties om toch te zorgen dat er geen trajecten verdwijnen en dat is: prijs verhogen en kantoorpersoneel ontslaan. Blijkbaar zijn er op het hoofdkantoor van de NS 500 bullshitbanen, die zomaar kunnen worden weggestreept. Daar sta ik wel van te kijken. Ik denk eerder dat een groot deel van deze mensen wel degelijk een toegevoegde waarde levert voor de dienstverlening van de NS en dat met het verdwijnen van deze banen de kwaliteit van de dienstverlening alleen verder achteruit holt. De kosten zullen uiteindelijk toch weer toenemen omdat het werk nu eenmaal gedaan moet worden en daarom via dure bureaus zal worden geïnsourcet.
In een eerdere column heb ik al eens gepleit voor gratis openbaar vervoer of op zijn minst betaalbaar openbaar vervoer. Gratis is beter, want dan hoef je ook geen apparaat in te richten om kaartjes te verkopen. Dat levert ook nog eens geld op. Stel dat je toch wil weten hoe druk het is in de treinen, dan zijn er inmiddels voldoende tellers en camera’s die dat inzicht verschaffen. Daar hoef je geen kaartje voor te verkopen. Gratis openbaar is pas vrijheid. Dan kun je ook weg zonder dat je over een auto beschikt. Goed idee, maar wie betaalt dit? De grootste concurrent voor het openbaar vervoer is uiteraard de auto. Daarvan zouden we er juist minder van moeten hebben. De belasting van het milieu en van de wegeninfrastructuur zijn namelijk ook torenhoog. En wie betaalt die kosten? Verhoog dus de wegenbelasting, doe aan rekeningrijden, voorkom dat automobilisten alleen in een auto zitten en belast de vervuilende brandstoffen fors. En ga eindelijk ook eens iets doen aan ontmoediging van autorijden en doe aan stimuleren van het OV.
Het zal wel. Ik zal verder moeten dromen, want met een regering die alleen de overheid wil terugdringen en het publiek belang het liefst loslaat zijn mijn ideeën over het OV een illusie. Nog geen spijt van uw politieke keuze?
