WAALWIJK - De nationale televisieomroep KRO-NCRV organiseert elk jaar een 'Zomer vol detectives'. In deze periode wordt in het weekend ruimte gemaakt voor detectiveseries. Naar aanleiding van 'Zomer vol detectives' sprak Langstraat Media met een echte detective over het vak. "Mensen denken vaak aan het oplossen van criminele zaken bij detectives, maar mijn werk draait meer om civiele zaken."
Erik Arts (64) is zelfstandig detective bij MIRA recherche en adviesbureau Waalwijk. Dit werk doet hij elf jaar. Voordat Arts detectivewerk oppakte, was hij agent binnen het opsporingsteam van de Politie. "De kennis en wetenschap die ik hier heb opgedaan kan ik inzetten bij mijn detectivewerk."
"Er wordt altijd schimmig gedaan over het beroep, maar dat is helemaal niet nodig."
Wat houdt het detectivewerk nou eigenlijk concreet in? "Er wordt altijd schimmig gedaan over het beroep, maar dat is helemaal niet nodig." Arts vertelt dat een privédetective in essentie gelijkwaardig is aan een particulier rechercheur. "Het werk wat wij doen kent dezelfde bevoegdheid als burgers. Wij dienen ons aan de reguliere wet- en regelgeving te houden." Concreet betekent dit dat sommige politiebevoegdheden niet mogen worden ingezet door Arts. Zo mag de persoonlijke levenssfeer in een woning niet worden voorzien van afluisterapparatuur en camera's. Wel mogen camerabeelden worden gemaakt op de openbare weg en is er zelfs de mogelijkheid om een GPS-tracker te gebruiken. Deze inbreuk op de privacy mag niet zomaar worden ingezet: "Voor dit soort gevoelige acties kijken wij eerst naar de beginselen van proportionaliteit, subsidiariteit en het nut van de actie", geeft Arts aan. "De acties moeten leiden tot een bepaald doel en dit doel moet niet op een andere manier te bereiken zijn."
Al met al kent deze beslissingsvorming ingewikkelde elementen en afwegingen, waaruit blijkt dat niet iedereen zomaar privédetective kan worden. Men moet allereerst een diploma halen door de boeken in te duiken en de wetskennis bij te spijkeren. Ook moet men bewijzen een dossier op te kunnen maken over een casus. Wanneer het diploma binnen is, kan de geslaagde een vergunning aanvragen bij het ministerie van Justitie en Veiligheid. Als de vergunningsvraag wordt geaccepteerd, krijgt men een gele pas thuisgestuurd. Dit legitimatiemiddel, in combinatie met een vergunning, toont het bestaansrecht van een privédetective aan.
Elke casus begint met een intakegesprek. "Tijdens dit gesprek krijg ik het verhaal te horen en kan ik allerlei vragen stellen. Als het niet goed aanvoelt dan doe ik het niet!" Wanneer Arts wel een goed gevoel krijgt bij de casus en er een rechtmatigheid blijkt om onderzoek te verrichten, dan begint hij met het vooronderzoek en opdoen van bevindingen. Arts vertelt dat de casussen zich over het algemeen richtten op twee zaken. De eerste zaak gaat om het controleren van vermeend zieke medewerkers. Er wordt gekeken of de dagelijkse routines overeenkomen met het vertelde ziektebeeld. De tweede zaak betreft het controleren van alimentatieplichtigen die aangeven een nieuw gezin te hebben gesticht. Dit verandert de financiële verplichtingen met betrekking tot alimentatie. Er wordt gekeken of er daadwerkelijk een nieuw gezin is gesticht. "Mensen denken vaak aan het oplossen van criminele zaken bij detectives, maar mijn werk draait meer om civiele zaken."
In het begin deed Arts ook onderzoek naar verdenkingen van overspel, maar hier is hij mee gestopt: "Het is gewoon niet prettig. Je hebt een goede band met de opdrachtgever en de emoties die vrijkomen bij bewijs van overspel, die zijn gewoon niet prettig. Er worden dan dingen gedaan vanuit de opdrachtgever waar je niet achter kan staan, ook al begrijp ik ze wel." Desondanks voelde Arts zich nooit schuldig als hij een huwelijk kapot maakte met bewijs.
Arts geeft aan nog vele jaren door te willen gaan met het werk, ook na zijn pensioen. "Gelukkig ben ik niet meer financieel afhankelijk van onderzoeken en kan ik hobbymatig bezig zijn met hetgeen ik het allerleukst vind, hulpbehoevenden helpen!"