Emancipation Day in Waalwijk: Meer dan alleen Keti Koti

WAALWIJK – Emancipation Day, ofwel Dia di Abolishon zoals het op Caribisch Nederland wordt genoemd, staat voor de deur. De afgelopen jaren heeft Waalwijk bijzondere aandacht besteed aan deze belangrijke dag. Raadslid Yvette IJpelaar van Lijst IJpelaar ging met Langstraat Nieuws in gesprek over de betekenis van Emancipation Day en de geplande activiteiten.

Dia di Abolishon
“Emancipation Day is de dag waarop we de afschaffing van de slavernij herdenken en vieren. Het is belangrijk om te benadrukken dat dit niet alleen een Surinaamse feestdag is, zoals vaak gedacht wordt met de naam Keti Koti. Op Carabisch Nederland noemen we het Dia di Abolishon of Emancipation Day”, legt IJpelaar uit. Op deze dag herdenken onder andere Caribische Nederlanders en Surinamers dat 160 jaar geleden de slavernij is afgeschaft. "Eigenlijk vieren we op deze dag 150 jaar, omdat het nog tien jaar duurde voor de Caraïben om haar vrijheid te krijgen. In het binnenland op Curaçao, in de Kunuku, duurde het zelfs tot 1975 voor zij echt volledige vrijheid kregen. Toen pas waren ze verlost van uitsluiting en kregen zij thuis water en stroom'', vertelt IJpelaar.

Zwarte bladzijde 
In Nederland is de aandacht voor deze dag nog relatief nieuw. “Waalwijk is eigenlijk een van de weinige gemeenten, voor zo ver we weten, die hier actief aandacht aan besteedt. Er is een monument en we vertellen erover op scholen”, zegt IJpelaar. “Samen met Sheila Schuijfel, destijds raadslid van D66, hebben we een motie ingediend om meer aandacht voor het slavernijverleden te krijgen. Hoewel deze het niet haalde, ben ik ervoor voor blijven gaan”, legt IJpelaar uit. ''Ik merkte dat de rest van de raad niet echt voorstander was van de motie. Voor velen ligt het heel erg in het verleden en is het misschien een 'ver-van-mijn-bed-show'. Veel raadsleden dachten waarschijnlijk dat wij herstelbetalingen wilden, maar dat is helemaal het doel niet. Het is gewoon een zwarte maar zeker aanwezige bladzijde in de geschiedenis. Het enige wat ik wil is dat het bespreekbaar gemaakt wordt, alleen zo kan je het in de toekomst voorkomen.''

Moderne slavernij
Volgens IJpelaar is er nog veel werk te doen en zijn er zelfs vandaag de dag nog veel sporen te zien. “Moderne slavernij, zoals bij arbeidsmigranten, blijft een probleem. Dit moeten we bespreekbaar maken. Ook in de lokale politiek moeten we harder trekken aan bewustwording en verandering.” Er moet gehoor komen voor de problemen van bijvoorbeeld Caribische Nederlandse jongeren, waarbij we vaak zien dat ze in gevangenschap of jeugddetentie terechtkomen door gebrek aan onderwijs en het lastig vinden van een baan", vertelt IJpelaar. Discriminatie op basis van naam en huidskleur blijft volgens IJpelaar een groot probleem. Niet alleen voor Caribische Nederlanders, maar ook voor andere etnische minderheden. ''Het zit er gewoon ingebakken. Bij de motie zag ik dit ook en vroeg ik me dan soms af: 'Hoe kun je mij zo’n vraag stellen?'. Ik heb het gevoel dat ik me meer heb moeten bewijzen in de politiek. Ik heb bij mijn vorige partij ook gemerkt dat uitsluiting ook een rol speelde, wat ik bij de partij ook heb aangekaart. Het werd maar niet beter en toen kwam uiteindelijk het punt dat ik er klaar mee was en vertrok'', vertelt IJpelaar.

Afsluiting
En merkt ze verandering na de excuses van Rutte twee jaar geleden? “Nee, er is nog weinig veranderd. We moeten als politiek zorgen voor goede protocollen en bespreekbaarheid. Rutte’s woorden lieten mij eerlijk gezegd koud, ik verwacht ook niet dat dat bij de komende regering beter zal worden.”

“We sluiten dit herdenkingsjaar met een grote komma af van 28 juni tot 30 juni met een optreden van Izaline Calister, een tentoonstelling van een Curaçaose modeontwerper in het Schoenenkwartier en met een Caribisch tintje in het Ontmoetingsevenement, Ban Topa, met steelpans en een traditionele tambú-workshop. De komma staat voor het voortzetten van deze bewustwording en goed naar elkaar luisteren. Op scholen, werk, sport, culturele instellingen, ontmoetingsplekken én de politiek."